Zapożyczenia w języku polskim

Prezentowany słownik zapożyczeń obejmuje wybór wyrazów zapożyczonych i pomija całkowicie nazwy własne, w tym geograficzne, a także zapożyczenie nieleksykalne (kalki językowe i zapożyczenia semantyczne). Szczególną kategorią zapożyczeń leksykalnych są wyrazy obcego pochodzenia, utworzone z rdzeni obcego pochodzenia i formantów słowotwórczych obcych lub rodzimych, albo też wyrazy hybrydowe, złożone z rdzeni rodzimych i formantów obcego pochodzenia. Niektóre z nich zostały uwzględnione w słowniku.

Słownik obejmuje niektóre ciekawsze zapożyczenia najnowsze, ale przede wszystkim zapożyczenia starszej daty, także niektóre wyrazy zapożyczone jeszcze w okresie ogólnosłowiańskim, a w niektórych wypadkach nawet wcześniej, w epoce ekspansji języków indoeuropejskich po terenie naszego kontynentu. Źródło zapożyczenia podano, o ile było ono możliwe do ustalenia. O niektórych wyrazach wiemy bowiem, że zostały zapożyczone,

malunek, rysunek, frasunek, gatunek, ratunek, trunek, rynsztunek, wizerunek, rabunek, poczęstunek, opatrunek, pocałunek, stosunek

tawerna, szkoła, matura, egzamin, mistrz, magister, doktor, docent, profesor, adiunkt, asystent, rektor, dyrektor, kierownik, kierownica, rura

kamera, aparat, radio, telewizor, rower, motor, motocykl, komora, komórka, telefon, mechanizm, maszyna, automat, instalacja, elektryczny, gaz

hamulec krzyżulec, gargulec, krogulec, budulec, krępulec, szpikulec, wihajster, cyfra, zero, cyferblat, prysznic

msza kielich ornat szata sutanna alba komża koloratka wino drink trunek smak gust

szampan amok tramwaj agar keczup pomidor wawrzyn laur majeranek rozmaryn tymianek (?) łał ojej kryterium kategoria hurt czynsz próbować aprobować deprawować

Ależ nie ma w tym nic zagadkowego. Po polsku mówimy „przyjrzyj się słowom, których używasz” przecież nie z uwagi na odmianę, ale na składnię. Czasownik „używać” łączy się z dopełniaczem (używać czego?), a nie z biernikiem (! używać co), dlatego mówimy „których używasz”, a nie „które używasz”.
Użycie dopełniacza dla określenia dopełnienia bliższego pewnych czasowników jest elementem charakterystycznym dla pierwotnego języka Indoeuropejczyków, który zachował się w języku Słowian. Do dziś mówimy dotykać czegoś, pilnować czegoś, potrzebować czegoś czy właśnie używać czegoś (tego typu „wyjątków” składniowych jest oczywiście więcej). Używamy też dopełniacza po czasownikach zaprzeczonych (robię coś - ale nie robię czegoś), a także tych, które wyrażają ubytek lub coś negatywnego mimo braku odpowiedniej formy twierdzącej (np. brakować komuś czegoś, nienawidzić czegoś).
Te języki germańskie i italskie/romańskie, które w ogóle miały lub mają przypadki, nie wykazują podobnych osobliwości. Ślady takiej zróżnicowanej składni spotykamy jeszcze w staroislandzkim, ale w nowszych językach już jej praktycznie nie ma. Po angielsku co prawda wciąż mówimy „to be afraid of dogs” (bać się psów, z dopełniaczem jak po polsku), ale już np. „I miss you” (brakuje mi ciebie). Po prostu, w językach zachodniej Europy doszło do zrównania składni niemal wszystkich czasowników przechodnich. Widocznie stan taki, jaki jest do dziś u nas, okazał się dla ich użytkowników zbyt trudny…
W każdym razie prawdziwy miłośnik języka polskiego powinien zauważać ten archaizm zachowany w polskim (najlepiej ze wszystkich języków słowiańskich!) i nie powinien zastępować go konstrukcjami wzorowanymi na germańskich czy łacińskich. Błędy tego rodzaju brzmią naprawdę ohydnie, i to znacznie gorzej niż używanie zapożyczeń. Jak już pisałem w innym miejscu, zapożyczenia istnieją w każdym języku świata i w zasadzie nie ma w nich nic złego. Bez zapożyczeń trudno czasem nazwać pewne przedmioty i wynalazki, choćby takie jak autobus, rower, komputer czy telewizor. Złe są tylko te zapożyczenia, które nazywają rzeczy u nas już nazwane i dobrze rozróżniane (ot, po co nam „bar”, skoro mamy „jadłodajnię”? po co „auto”, skoro mamy „samochód”?). Ale już kopiowanie składniowych wzorców zapożyczonych z innych języków to coś, czego się da łatwo uniknąć. Bo przecież takie innowacje nie wnoszą niczego nowego do języka, a jedynie go zubożają.
Dlatego nie mówmy „używać coś”, „unikać coś”, „nie mieć coś” ani „brakuje mi coś” tak, jak to robią Germanie lub ludy romańskie, ale po polsku: „używać czegoś”, „unikać czegoś”, „nie mieć czegoś” i „brakuje mi czegoś”.

W każdym języku świata istnieją zapożyczenia, a w wielu z nich jest ich znacznie więcej niż w polskim. W angielskim liczba zapożyczeń sięga ok. 2/3 słownika, w japońskim według niektórych szacunków nawet 80%. Co ciekawe, w tym ostatnim wypadku chodzi o zapożyczenia z języka chińskiego, a „miłość” Japończyków i Chińczyków od wieków była równie „wielka”, jak Polaków i Niemców. I jakoś nikomu taka ilość zapożyczeń nie przeszkadza.

Generalnie prawdą jest, że Polacy przyjmują do swojego języka obce wyrazy, które wypierają wyrazy rodzimy, i jest to zjawisko negatywne. Ale też w wielu wypadkach wyrazy pochodzenia obcego zyskują nowe znaczenie, i dlatego nie da się ich zastąpić wyrazami swojskimi. A do tego usuwanie szeroko rozpowszechnionych zapożyczeń prowadziłoby do znacznego zubożenia języka.

Walka ze wszelkimi zapożyczeniami naraża walczącego na śmieszność. Mało to, jeśli postuluje się usunięcie danego wyrazu, to także wszystkich wyrazów utworzonych od niego. Nie da się dziś wyrugować z języka takich wyrazów, jak bóg, topór (z języków irańskich), chleb, chlew, mleko, most, dół, duma, dumny, deska, belka, pług, ściana, głaz, chwila, buk, cętka, pętla, pułk, wino, dług, gotowy, gotować, przygotować, krzepki, krzepa, mierzić, płakać, szkło, szklanka, cudzy (wszystkie to zapożyczenia germańskie lub wprost niemieckie!, ew. derywaty od takich wyrazów), lekarz (przyrostek -arz jest pochodzenia germańskiego lub łacińskiego, zresztą lek i leczyć to zapewne także zapożyczenia, i to germańskie!), gospoda, gospodarz, kupić, waga, ważyć, odważnik, lichwa, wał, mur, murarz, murarstwo, karb, bruk, kula (i ta okrągła, i ta do chodzenia o kuli), zegar, zegarek, zegarmistrz (jeśli nawet ktoś chciałby wystąpić przeciwko wielowiekowej POLSKIEJ tradycji używania słowa „zegar”, to jak poradzi sobie z zegarkiem i zegarmistrzem?), pudło, skrzynia, pieniądze, kwota, kasa, piła, pilnik, miecz, kubeł, kibel, siodło, cugle, ług, ługować, trąba, mosiądz, cyna, cynk, blacha, cegła (chyba nie zastąpi tego „kamieniem”?), buda, szyba, dach, dachówka, kuchnia, chrzest, chrześcijanin, jałmużna, post, pacierz, kaplica, kościół, cerkiew, klasztor, ofiara, papież, biskup, mnich, pop, ksiądz, książę, król, cesarz (a także car), berło, cło, myto, młyn, warownia, warować, bal (w każdym znaczeniu: bal drewna, bal = zabawa, także bal = bela, duża paczka), słup, beczka, blok, fajka, album, areszt, banda, barwa, farba (oba z niemieckiego), kolor (z łaciny), bursztyn, pigwa, bawełna, bukszpan, mięta, rzodkiew, śledź, osioł, bażant, królik, kot, lew, małpa, butla, butelka, kocioł, fartuch, chałat, mundur, sweter, dres, ocet, bigos, żur, zupa (tak! nazwy tych POLSKICH dań pochodzą z niemieckiego!), kotlet, sznycel, cukier, cukierek, brukiew, kapusta (z łaciny!), błękit, błękitny, brak, brakować, braknąć, zabraknąć, zero, plus, minus, cecha, cech, hełm, cel, celować, cerować, herbata (z łaciny), czajnik (rdzeń z chińskiego przez rosyjski), mistrz, magister, doktor, profesor i wiele, wiele innych. Nb. zapożyczeniem jest nawet władca (z czeskiego). Co do niektórych wyrazów nie ma pewności, ale jest wysokie prawdopodobieństwo, że są to zapożyczenia, np. biada, bieda, bok, jawor, klej, kłaść. Proponuję zająć się po kolei każdym z tych wyrazów i zaproponować dla nich rodzimy odpowiednik – życzę powodzenia!

W wypadku parkingu w znaczeniu „miejsce” na ogół można bez szkody użyć słowa „postój”. Jednak już nie da się sensownie zastąpić wyrazów „parkowanie” i „parkować”.

Śruba wkręt. Wystarczy odrobina wiedzy technicznej, żeby wiedzieć ze śruba i wkręt to zasadniczo dwa inne przedmioty; mylenie ich ze sobą to przejaw ignorancji. No ale podejrzewam, że prościej pleść ten humanistyczny bełkot bez pojęcia o czym się pisze

Fakt, że śruba i wkręt to dwie różne rzeczy, nie ma nic wspólnego z napastliwością. Jest to suche stwierdzenie faktu.

Śruba nie jest wkrętem, ani wkręt nie jest śrubą. Nie ma znaczenia, do czego służy jedno czy drugie. Nie wszystko, co służy do wkręcania, jest wkrętem. Nie ma się co przekomarzać - takie są fakty. A o faktach się nie dyskutuje. A próba rozszerzenia znaczenia wkrętu na śrubę byłaby po pierwsze wyrazem zubożenia języka, a po drugie i tak nikt by tego nie zaakceptował.

A jeśli ktoś nie rozumie, że zubożenie oznacza pozbywanie się potrzebnych wyrazów, to znaczy, że nie znajdę z taką osobą wspólnego języka. Nie wszyscy niestety opierają swoje wywody na logice. Są tacy, którzy zamiast zdrowego myślenia wolą zaślepiającą i fanatyczną ideologię. Dyskusja z fanatykami jest stratą czasu.
Proponuję naprawdę zakończyć tę nic niewnoszącą „dyskusję” (jak mówiłem, o faktach się nie dyskutuje). Zamiast tego odsyłam do dobrych słowników czy encyklopedii celem dowiedzenia się, czym wkręt różni się od śruby.
W języku polskim roi się od zapożyczeń różnej daty i wiele z nich tak wrosło w naszą mowę, że zupełnie nie zauważamy ich obcości. Śruba też przecież nie wygląda na wyraz obcy (zawiera polskie „ś”). Na obce wyrazy nie wyglądają też takie, jak cegła, deska, izba, rower, mleko, chleb, pieniądze - a przecież są to wszystko zapożyczenia (i to o zgrozo germańskie). Walka z nimi (podobnie zresztą jak i ze śrubą) byłaby zwykłą donkiszoterią. Walką z wiatrakami.

A przepraszam, żeby się znać na tym, o czym się mówi, to trzeba zaraz kończyć studia w danym zakresie? A ty skończyłeś studia językoznawcze, skoro w ogóle próbujesz wypowiadać się na temat zapożyczeń?

Wyjaśnię coś bardzo grzecznie i uczynię to po raz ostatni. Zgłaszając akces do tej grupy rozumiałem, że dyskutuje się tu o języku, a nie o mojej skromnej osobie. Nie interesowało mnie, kim jest osobnik wstydzący się własnego nazwiska i podpisujący się pseudonimem „Słowięź”. Ba, wyraziłem jedynie własną opinię na omawiane przez niego tematy. Rozumiem, że nie naruszyłem tym niczyjej godności ani praw.
Jeśli ktoś ma argumenty, by nie zgadzać się z tym, co piszę, proszę bardzo, niech przedstawi swoje. Na przykład twierdzę (nie tylko ja w tym wątku zresztą!), że śruba nie jest wkrętem. Jeśli ktoś się z tym nie zgadza, proszę bardzo, niech to udowodni. Tak właśnie czynią ludzie kulturalni i dobrze wychowani.
Ale po co takie niezdrowe zainteresowanie moją osobą? Jakie to ma ostatecznie znaczenie, czy mam studia czy nie mam? Kogo to obchodzi? Ważne jest chyba to, czy moje ARGUMENTY są słuszne. Jak chcesz ze mną rozmawiać, to nie o mojej nieomylności, a o tym, co każe mi uważać tak a nie inaczej.
Takie są zasady dyskusji. Ja Ciebie nie pytam, jakim prawem twierdzisz to, co twierdzisz. Nie obchodzi mnie, dlaczego uważasz, że wiesz o języku więcej niż ja. Nie pytam o to, jaką szkołę skończyłeś i czy w ogóle jakąkolwiek. Nie wypominam Ci nawet to, że tylko durny gimbus odpowiada na argument „odnosi się wrażenie, że uważasz się za osobę nieomylną”.
A co, ty uważasz się za nieomylnego? To skoro zamiast dyskutować o temacie zająłeś się moją osobą, może teraz przedstawisz, jakie ty masz prawo do tego, by się ze mną nie zgadzać? Na jakiej podstawie twierdzisz, że nie mam racji? Ile książek przeczytałeś i jakie wnioski z nich wyciągnąłeś? A może zaczniesz od tego, by podać swoje imię i nazwisko i wykształcenie?
Ja nie mam ochoty z tobą poruszać tych tematów. Więc nie odpowiadaj na te pytania, ale też mówiąc delikatnie, zejdź ze mnie. Masz coś do zarzucenia faktom, które przywołuję, to udowodnij to, a nie próbuj atakować mojego wykształcenia ani nie baw się we wróżkę i nie wypisuj tu takich bzdur o mojej nieomylności.
Mówiąc w skrócie: facet, zajmij się wkrętem i śrubą, a nie mną!

Cmentarz mogilnik. Cmentarz pochodzi od greckiego koimētērion, a nie ! komentarion. Mogilnik (błędnie nazywany mogielnik) to rodzaj składowiska dla najbardziej niebezpiecznych substancji. Miejsce wyznaczone do stałego przechowywania nierozkładalnych odpadów trujących lub promieniotwórczych, przeterminowanych środków ochrony roślin, środków farmaceutycznych, skażonych opakowań itp., zabezpieczone przed kontaktem zarówno z wodami gruntowymi, jak i atmosferą. Najczęściej mogilniki występują w postaci uszczelnionych betonowych magazynów.

Posesja posiadłość. Posesja nie jest „odpadem amerykańskim”, ale zapożyczeniem łacińskim. Do angielskiego dostała się równolegle. Ciekawe, że tam jakoś nikt nie rozdziera szat z tego powodu, że język angielski jest przepełniony wyrazami pochodzenia łacińskiego.

Parking postój. W każdym języku świata istnieją zapożyczenia, a w wielu z nich jest ich znacznie więcej niż w polskim. W angielskim liczba zapożyczeń sięga ok. 2/3 słownika, w japońskim według niektórych szacunków nawet 80%. Co ciekawe, w tym ostatnim wypadku chodzi o zapożyczenia z języka chińskiego, a „miłość” Japończyków i Chińczyków od wieków była równie „wielka”, jak Polaków i Niemców. I jakoś nikomu taka ilość zapożyczeń nie przeszkadza.
Generalnie prawdą jest, że Polacy przyjmują do swojego języka obce wyrazy, które wypierają wyrazy rodzimy, i jest to zjawisko negatywne. Ale też w wielu wypadkach wyrazy pochodzenia obcego zyskują nowe znaczenie, i dlatego nie da się ich zastąpić wyrazami swojskimi. A do tego usuwanie szeroko rozpowszechnionych zapożyczeń prowadziłoby do znacznego zubożenia języka.
Walka ze wszelkimi zapożyczeniami naraża walczącego na śmieszność. Mało to, jeśli postuluje się usunięcie danego wyrazu, to także wszystkich wyrazów utworzonych od niego. Nie da się dziś wyrugować z języka takich wyrazów, jak bóg, topór (z języków irańskich), chleb, chlew, mleko, most, dół, duma, dumny, deska, belka, pług, ściana, głaz, chwila, buk, cętka, pętla, pułk, wino, dług, gotowy, gotować, przygotować, krzepki, krzepa, mierzić, płakać, szkło, szklanka, cudzy (wszystkie to zapożyczenia germańskie lub wprost niemieckie!, ew. derywaty od takich wyrazów), lekarz (przyrostek -arz jest pochodzenia germańskiego lub łacińskiego, zresztą lek i leczyć to zapewne także zapożyczenia, i to germańskie!), gospoda, gospodarz, kupić, waga, ważyć, odważnik, lichwa, wał, mur, murarz, murarstwo, karb, bruk, kula (i ta okrągła, i ta do chodzenia o kuli), zegar, zegarek, zegarmistrz (jeśli nawet ktoś chciałby wystąpić przeciwko wielowiekowej POLSKIEJ tradycji używania słowa „zegar”, to jak poradzi sobie z zegarkiem i zegarmistrzem?), pudło, skrzynia, pieniądze, kwota, kasa, piła, pilnik, miecz, kubeł, kibel, siodło, cugle, ług, ługować, trąba, mosiądz, cyna, cynk, blacha, cegła (chyba nie zastąpi tego „kamieniem”?), buda, szyba, dach, dachówka, kuchnia, chrzest, chrześcijanin, jałmużna, post, pacierz, kaplica, kościół, cerkiew, klasztor, ofiara, papież, biskup, mnich, pop, ksiądz, książę, król, cesarz (a także car), berło, cło, myto, młyn, warownia, warować, bal (w każdym znaczeniu: bal drewna, bal = zabawa, także bal = bela, duża paczka), słup, beczka, blok, fajka, album, areszt, banda, barwa, farba (oba z niemieckiego), kolor (z łaciny), bursztyn, pigwa, bawełna, bukszpan, mięta, rzodkiew, śledź, osioł, bażant, królik, kot, lew, małpa, butla, butelka, kocioł, fartuch, chałat, mundur, sweter, dres, ocet, bigos, żur, zupa (tak! nazwy tych POLSKICH dań pochodzą z niemieckiego!), kotlet, sznycel, cukier, cukierek, brukiew, kapusta (z łaciny!), błękit, błękitny, brak, brakować, braknąć, zabraknąć, zero, plus, minus, cecha, cech, hełm, cel, celować, cerować, herbata (z łaciny), czajnik (rdzeń z chińskiego przez rosyjski), mistrz, magister, doktor, profesor i wiele, wiele innych. Nb. zapożyczeniem jest nawet władca (z czeskiego). Co do niektórych wyrazów nie ma pewności, ale jest wysokie prawdopodobieństwo, że są to zapożyczenia, np. biada, bieda, bok, jawor, klej, kłaść. Proponuję zająć się po kolei każdym z tych wyrazów i zaproponować dla nich rodzimy odpowiednik – życzę powodzenia!
W wypadku parkingu w znaczeniu „miejsce” na ogół można bez szkody użyć słowa „postój”. Jednak już nie da się sensownie zastąpić wyrazów „parkowanie” i „parkować”.

Owszem. Język rodzimy jest pięknym i bogatym w słownictwo językiem. Język polski w takim kształcie, w jakim go obecnie używamy jest niesamowicie zaśmiecony obcymi naleciałościami. Co czwarte słowo używane jest pochodzenia obcego. W mowie potocznej jest jeszcze gorzej. Najgorsze jest to, że większość tych obcych słów można bez większego wysiłku zastąpić słowami rodzimymi. Niestety większość z Nas nie zdaje sobie nawet sprawy, że używa obcych wyrazów, albo nie uważa tego za rzecz istotną. Weźmy choćby takie obce słowa, które można bez uszczerbku zastąpić rodzimymi: wibracja = drganie, informacja=wiadomość, forma=kształt, postać. Trzeba uczyć się na nowo języka rodzimego. Język polski staje się coraz bardziej obcy.

Forma = kształt… no cóż… Forma pochodzi z łaciny, kształt z niemieckiego (Gestalt). Zamienił stryjek siekierkę na kijek.

Szok wstrząs. Ang. shock. Szok w języku polskim znaczy co innego niż wstrząs. Usunięcie wyrazu „szok” skutkowałoby zubożeniem języka i trudnościami w komunikacji.
Poza tym co zrobić z wyrazami „szokować” i „zszokowany”? Zastąpienie ich przez „wstrząsać” i „wstrząśnięty” może prowadzić do sytuacji niejasnych, a nawet śmiesznych. Pozbawiłoby to język niezbędnej precyzji.

Zapożyczanie nie jest zaśmiecaniem, ale wzbogacaniem, i nie trwa tysiąc lat, a odkąd w ogóle istnieją różne języki. A język polski jest właśnie dlatego taki bogaty, że zapożyczał przez wieki z języków obcych.
Argument o niezrozumiałości języka lekarzy jest śmieszny, szczególnie w tym kontekście. W końcu każdy wie, czym jest szok, a czym jest wstrząs. I każdy wie, że są to dwie różne rzeczy.

Hołd cześć Niem. Huld cześć. W jaki zatem sposób oddać wyraz „zhołdować kogoś”? Przecież to nie to samo co „uczcić” - wręcz przeciwnie! Hołdowanie to nie czczenie, ale podbój, czynienie sobie kogoś poddanym. A więc i hołd to wcale nie cześć.

OK tak jest. Nie ma języka „mangingo”, jest mandingo. W wolof i mandingo cytowane wyrazy nie są źródłami, ale zapożyczeniami z angielskiego. Angielskie OK nie pochodzi od żadnego „murzyńskiego”, ale jest fonetyzowanym skrótem od „all correct”.

Szlak nie pochodzi od węża ani od wicia się, ale ze średniogórnoniemieckiego slac/slag ‘koleina, ślad, droga’. Dziś Schlag uderzenie. Czytanie książek nie gryzie. Polecam lekturę kilku z nich przed publikowaniem fałszywych informacji.

Poza tym nie znaczy „ścieżka”. Szlak turystyczny może przebiegać ścieżką albo np. ulicą. Jak wówczas powiedzieć? Ścieżka przebiega ulicą, a nie ścieżką? Przecież to śmieszne!

Wyraz „szlak” zapożyczono dlatego, że nie było rodzimego odpowiednika. I nie ma go nadal. Nic i nikt tego nie zmieni.

turysta podróżnik. ang. tourist. Podróżnik to ten, kto podróżuje. Turysta to ten, kto zwiedza. Nie można turysty nazywać podróżnikiem.
Np. podróżnikiem był ś.p. Tony Halik. Na pewno nie był turystą!

Wakacje wolne. Łac. vacatio. Wakacje to nie wolne! Wakacje to czas wolny od nauki. Wolne to można sobie wziąć na żądanie, Wakacje to okres w ciągu roku. Ludzie dorośli pracują przez wakacje, o ile akurat nie są na urlopie. Więc jakby to brzmiało? Ludzie pracują w czasie wolnego? Przecież to jest śmieszne i bezsensowne!

Informacja wiadomość ang?. Informacja nie jest wiadomością, a przynajmniej nie zawsze. Np. mówi się, że istotą życia jest przemiana materii, energii i informacji. Na pewno nie chodzi o przemianę wiadomości!

Kartofel ziemniak. O ile generalnie krzywo patrzę na postulaty usuwania z języka polskiego jego bogactwa, o tyle w wypadku kartofla się zgadzam - ziemniak brzmi lepiej, a poza tym część Polaków i tak używa tego słowa (w tym ja). Propagujmy zatem ziemniaki zamiast kartofli!
Na marginesie zauważę jednak, że pyra na pewno nie ma żadnego związku z Peru - to oczywista bajka. Jednak z naukowych hipotez wiąże ten regionalny wyraz z nazwą gruszki (że niby ziemniak to ziemna gruszka). Jednak całkiem możliwe, że źródłem rzeczywiście było francuskie purée.

Auto samochód. Według Słownika zapożyczeń niemieckich w polszczyźnie „auto” jest słowem przestarzałym. Należy się tylko cieszyć, że wracamy do rodzimego synonimu „samochód”.

Urlop wolne. niem. Urlaub. Urlop to wolne i wakacje to też wolne? Po pierwsze, takie postawienie sprawy oznaczałoby zubożenie języka, odbierałoby możliwość precyzyjnego wysłowienia się. Po drugie wolne to dzień wolny od pracy, podczas gdy urlop oznacza zupełnie coś innego. SJP definiuje urlop tak: „ustawowo zagwarantowana płatna lub niepłatna przerwa w wykonywaniu pracy; też: przerwa w służbie wojskowej, w odbywaniu kary pozbawienia wolności itp”.
Jak widać to coś zupełnie innego niż „wolne”…

Ktoś przeżył napięcie? Nie brzmi to niestety po polsku… i sugeruje (być może), że ktoś przeżył zetknięcie z przewodem elektrycznym pod napięciem.
Stres to termin naukowy, psychologiczny. Nie można go tak po prostu zwulgaryzować, zastąpić słowem pospolitym.

Grzegorz Jagodziński Adam Cygański Postulat to nie żądanie… SJP definiuje ten wyraz tak:

1. «życzenie, dotyczące spraw politycznych, społecznych lub ekonomicznych»

2. filoz. «wypowiedź wyrażająca jakąś normę lub regułę, domagająca się realizacji określonych wartości»

3. log. «teza przyjmowana bez dowodu, stanowiąca punkt wyjścia i podstawę w dowodzeniu innych twierdzeń»

https://sjp.pwn.pl/sjp/;2572206

Fajny dobry. Ang. fine? Fajny niekoniecznie znaczy dobry! Może również znaczyć miły, ładny, modny, poręczny itd.
Niewątpliwie słowo to jest nadużywane i będąc niedoprecyzowane, służy jako językowy wytrych, ale to nie oznacza jeszcze, że jeden wytrych należy zastąpić innym, jeszcze mniej sprecyzowanym.

Geny nie mają nic do etnosów/nacji/narodów. Tacy na przykład Macedończycy stworzyli pierwszy język literacki Słowian, staro-cerkiewno-słowiański, zgodnie z logiką autora tych bzdur, Słowianami nie są w ogóle, bo R1a1 jest u nich haplogrupą domieszkową.
Słowianie jeżeli wykazują podobieństwo kulturowe, to nie do Ariów, a do Irańczyków. Ariowie, czyli indoeuropejscy użytkownicy języków indyjskich, czcili na przykład istoty, których nazwa odpowiada słowiańskim dziwom, które z kolei odpowiadają irańskim złym duchom. Samo wytworzenie tożsamości irańskiej polegało właśnie prawdopodobnie na schizmie religijnej. Dawnych bogów (indoaryjskie deva(s), łac. deus) uznano za demony, zaś do rangi głównych bóstw podniesiono dawne drobne duchy, określane terminem b(h)agas. Słowianie zapożyczyli tę koncepcję od Irańczyków, zapewne od ludów scytyjsko-sarmackich.
Awesta nie była Wedą!!! Wedy to święte księgi hinduizmu. Awesta zawiera koncepcje pod wieloma względami przeciwne, i jest księgą irańską, a nie hinduską.
Podobieństwo językowe Słowian do ludów indoirańskich niewątpliwie istnieje, ale czy rzeczywiście jest takie duże? Jest to teza bardzo wątpliwa, po prostu fałszywa. Dość przypomnieć, że w przypadkach zależnych występuje w językach słowiańskich -m- (np. domo-m, doma-mi, o ni-m, i-m, dwo-ma), tak samo jest w jęz. bałt. (litewski, łotewski) i uwaga! - germańskich (niem. dem = temu, ihm - jemu)! Języki indoirańskie, tak samo jak italskie (łacina) czy celtyckie, a także grecki, nie mają śladów tego -m-, występuje u nich za to -bh- (greckie ph, łac. i celtyckie b).
Jak widać, pewne cechy (rozwój satemowy) łączy języki słowiańskie z bałtyjskimi, albańskim, ormiańskim i indoirańskimi, podczas gdy inne (końcówki z elementem -m-) z językami bałtyjskimi i germańskimi (ku rozpaczy wszystkich piewców związków słowiańsko-indoirańskich…)

Łacińskie: kościół, msza, pacierz, proboszcz, dokument, termin, komisja, kolumna, akt, studia, liceum, wakacje

Niemieckie: urlop, fałsz, hak, blacha, kelner, szpadel, kartofel, flaszka, rura, dach, cel, smar, szlifować, auto, spacer, kasa, mur, kierować, kierownica, kierunek

Angielskie: internet, fajny, łikend, okej, komputer, hotel, radio, stres, szok, super, ekstra, profesjonalny, sweter, konto, dżinsy, menadżer, kamping, parking

chryzantema złocień

aluminium glin

Trudno się zgodzić z takim poglądem - zapożyczenia od zawsze wzbogacały zasób naszego słownictwa, i nie jest możliwe, by nagle ni stąd ni zowąd ten proces zatrzymać. Zapożyczone są przecież nawet tak „oczywiście polskie” wyrazy, jak chleb, mleko, chlew, ściana, strzała, siodło, pieniądz (zapożyczone jeszcze w epoce prasłowiańskiej), ksiądz, kilof, cegła, zegar, lejce, lenno, fiołek, kombi, reja, kufer, kubeł, kibel, barwa, farba (o zgrozo, z języków germańskich, a później wprost z niemieckiego!, niektóre wyrazy kilkakrotnie, jak dwie ostatnie pary), zapożyczony jest też wyraz kobieta (według Bańkowskiego, z którym się zgadzam, z dolnoniemieckiego kob jeit czyli koza z chlewa - dlatego wyraz ten jeszcze 100 lat temu był uważany za niegodne określenie dam). Przez wieki zapożyczaliśmy tonami z łaciny (kościół, pacierz, religia, msza, atrament, rejestr, akt, komisja, termin, traktat, kwadrat, muzeum, szkoła, liceum i olbrzymia ilość innych), dokonywaliśmy także kalk składniowych - rzeczpospolita jest najlepszym przykładem) i z francuskiego (fryzjer, balon, bagaż, mebel, kabina, kompot, marmolada, bal ‘zabawa’, teren, ale lista jest bardzo długa). Mnóstwo elementów naszego słownika to zapożyczenia z czeskiego i ukraińskiego, z czego na ogół nie zdajemy sobie zupełnie sprawy; wymienię tu tylko wyrazy brama, władza, czyhać, hańba, robot, pawlacz, a także nowsze z rosyjskiego (czajnik, zsyłka, kolektyw, sputnik, czort, chałtura, dacza). Dlaczego to akurat angielski miałby być dziś na cenzurowanym?

Z angielskiego przyszło do nas sporo wyrazów, i już się dobrze zadomowiły w naszym języku; można tu wymienić słowa aborcja, adapter, admirał, atol, autokar, bar, barman, bikini, biznes, biznesmen, bojkot, brojler, budżet, bus, celebryta, czarter, czek, daltonizm, dansing, detektyw, didżej, DNA, dolar, dryf, dyskont, dżem, dżin ‘napój’, dżokej, dżungla, egoizm, eksport, elastyczny, elf, esej, festiwal, finisz, flanela, fleczer, folder, fundamentalny, giaur, gokart, gol, golf, gong, graham, grejpfrut, haj, halibut, hipis, hobby, hoja, hostessa, import, infolinia, interfejs, jard, kajak, keczup, kiper, klakson, klips, klub, koks, koktajl, kombajn, komputer, kontener, kraksa, kuter, kwiz, laser, lider, lincz, logarytm, mahoń, mandryl, mażoretka, mecz, mikser, mityng, moher, mokasyn, motel, napalm, nylon, opos, parking, parkować, pikap, pitbul, piżama, plastik, poker, poncz, radar, rajd, rekord, relaks, riksza, RNA, rodeo, rower, rum, sejf, seks, serial, silikon, skalp, skunks, skuter, skwer, slang, slogan, smog, snajper, sonar, sprej, sprint, sprinter, standard, start, stek, stop, strajk, stres, stylon, sufrażystka, supermarket, suweren, sweter, szampon, szeryf, szorty, szterling, szyling, tajfun, tandem, teflon, teledysk, tender, terier, terminal, test, tips, tost, tramwaj, trauler, trend, trik, trolejbus, tunel, unit, wagon, weekend, welwet, wideo, wideoklip, wiktuał, żyletka. Lista przytłaczająco długa? Wiele pozycji nie wygląda w ogóle na anglicyzmy? Część z tych wyrazów ma dalsze korzenie (pochodzi z łaciny lub języków egzotycznych), jednak do polskiego przyszły przez angielski. Niektóre są dość niszowe, jednak trudno wyobrazić sobie dziś życia bez takich terminów, jak żyletka, klub czy mecz.

I powiem dość zdecydowanie: usiłowanie usunięcia wszystkich tych (i masy innych) wyrazów z naszego języka byłoby po pierwsze syzyfową pracą, po drugie próbą zawracania rzeki kijem (zapożyczenia miały miejsce zawsze, od początku zróżnicowania ludzkiej mowy kilkadziesiąt lub kilkaset tysięcy lat temu), po trzecie narażeniem się na śmieszność tego, kto rzuca takie wezwania. Język jest tworem społecznym, nie da się zabronić ludziom mówić tak, jak im się podoba. Jednostka może czasem wpłynąć na ten czy inny element języka, ale po pierwsze musi to być ktoś obdarzony wyjątkową charyzmą, by inni zechcieli go naśladować, po drugie zaś i tak takie działanie dotyczyć może spraw jednostkowych, nigdy problemu całościowego. Co więcej, charyzmatyczne rozstrzygnięcia dotyczą raczej zapożyczania niż jego braku! Przykładem niech będzie wyraz koktajl, wprowadzony w tej właśnie postaci do polszczyzny przez Boya-Żeleńskiego.

Bardzo wielu wyrazów obcego pochodzenia nie da się ani zaadoptować (a co to dokładnie znaczy?) ani tym bardziej przetłumaczyć czy w inny sposób usunąć. Jak na przykład pozbyć się „interfejsu”? Przetłumaczyć jako międzymordzie? Wolne żarty! A co zrobić z mejlem? Używać długiego i nieporęcznego terminu „wiadomość poczty elektronicznej”? Wbrew regule Zipfa, mówiącej, że często używane elementy języka muszą się skrócić? I skracają się! Właśnie dlatego nikt nie mówi „poczta elektroniczna”, za to „mejl” (niestety wciąż niekiedy pisane z angielska, choć spolszczona ortografia jest już dopuszczalna) jest używane przez wszystkich. A czym zastąpić sms? Krótką wiadomością tekstową? KWT? Podobne próby już były, zamiast USA pisano SZAP. I co to dało? Przeszło do historii. To się po prostu nie sprawdza w praktyce, i nie można ludziom narzucać takich wrogich rozwiązań.

Weekend jest tak przydatnym i tak rozpowszechnionym wyrazem, że trzeba raz na zawsze zapomnieć o próbach jego usunięcia z języka. A dostosowanie ortograficzne też na razie nie jest możliwe, zresztą jak to zrobić. Łikend (no bo przecież nie łykend, na miłość boską!!! no chyba że ktoś kaleczy język i nie umie wydać z siebie kombinacji dźwięków łi! - nie można zapisywać czegoś ostentacyjnie wbrew przyjętej i obowiązującej wymowie!)? a może uikend? Z punktu widzenia zasady historycznej wzbudziłoby to na pewno mniejsze kontrowersje. Tyle że pisownię łikend już się spotyka, za to uikend pozostaje w sferze rozważań teoretycznych.

Zgodzić mogę się jedynie z jednym: tam, gdzie to możliwe, powinno się stosować pisownię polską. Dlatego właśnie podoba mi się autsajder, onlajn, mejl, trauler, dżez, dżip, a nie zapisy konkurencyjne. Wyjątkowo odrażającym słowem jest bizneswoman, spolszczone do połowy. Albo busineswoman, albo biznesmenka. Jednak nie wszystko da się spolszczyć ortograficznie – łelnes? uelnes? Mamy tu ten sam problem, co z weekendem - niezdolność polskiej ortografii do oddania dźwięku [w] (czyli takiego, jak angielskie w). Mało to, jeśli jakiś termin używany jest na zasadzie cytatu i nieodmienny, może pozostać w pisowni oryginalnej. Na takiej samej zasadzie funkcjonują w naszym języku wyrażenia łacińskie w rodzaju ad acta, sensu stricto itd. A zatem absolutnie nie jest prawdą stwierdzenie, że tylko nazwy własne mogą pozostawać „obce” (cokolwiek to znaczy), tj. w pisowni oryginalnej.

Lila Łoszakiewicz tak jak łykend i tak będziemy łaskawi dla języka angielskiego, bo Angole nie czytają fonetycznie obcych słów, tylko zgodnie ze swoją pisownią,
1
Zarządzaj
Lubię to! · Odpowiedz · 14 godz.
Lila Łoszakiewicz
Lila Łoszakiewicz i jeszcze jedna ciekawostka wrzuciłam to słowo do tłumacza Google i słowo wellness przetłumaczono jako wellness i za cholerę dalej nie wiem co to za dziwo
1
Zarządzaj
Lubię to! · Odpowiedz · 14 godz.
Grzegorz Jagodziński
Grzegorz Jagodziński Lila Łoszakiewicz Nieprawda, Anglicy nie zawsze czytają słowa pochodzenia obcego zgodnie ze swoją normą. Nike to nie [naik], ale [naiki:], a ballet to nie [balet], ale [b?lei] (co „powinno” się pisać baley). A machine to nie [matSain], ale [m?Si:n], coś, co należałoby zapisywać „masheen”. Vase to nie [veiz], ale [va:z]. Chicago też nie wymawia się zgodnie z zasadami języka angielskiego, nieprawdaż? Tucson chyba też nie…

Nie należy więc stosować takich uogólnień, bo głosi się w ten sposób nieprawdę i próbuje zafałszować rzeczywistość.

http://www.interklasa.pl/portal/index/strony?mainSP=subjectpages&mainSRV=jpolski&methid=489364029&page=subpage&article_id=318797&page_id=14761

Zapożyczenia
Wstęp
Zapożyczenia

W języku polskim funkcjonuje kilka tysięcy słów. Na co dzień używamy około 8000 różnych wyrazów, jest to zasób, którym posługują się Polacy w sytuacjach dnia codziennego. Jednak do komunikatywnego porozumiewania się wystarczy już ok. 2-3 tys. wyrazów. Z drugiej strony istnieje duża grupa takich słów, których nie używamy w ogóle bądź posługujemy się nimi bardzo rzadko. Największe słowniki języka polskiego odnotowują czasami nawet 100 000 wyrazów!

Czy zastanawialiście się kiedyś nad tym, skąd pochodzą te wszystkie słowa? Jaki jest ich rodowód, od kiedy funkcjonują w naszym języku? Dla wielu z Was zaskoczeniem może być fakt, że nie wszystkie one są rdzennie polskie. Wiele używanych dzisiaj słów traktujemy jak swoje własne, podczas gdy tak naprawdę pochodzą one z języków obcych! Jednak używane przez Polaków od wielu lat, a nawet wieków, tak bardzo wtopiły się w zasób naszego słownictwa, że nawet nie przypuszczamy, aby mogły one pochodzić ze słownictwa innego narodu.

Taki obcy rodowód ma wiele słów naszego języka. Niektóre z nich są bardzo stare, a niektóre zupełnie nowe. Słowa, które zaczerpnęliśmy z języków obcych i przyswoiliśmy je sobie (czasami zmieniając wymowę, odmianę i pisownię tak, by pasowała do języka polskiego), nazywają się zapożyczeniami.

Na to, jakie słowa „wpływają” do języka polskiego, składa się wiele czynników. Najczęściej chodzi po prostu o nazwanie rzeczy, zjawisk, stanów, które do tej pory nie istniały w naszej rzeczywistości. Trzeba więc dać im jakąś nazwę. Przemieszczanie się ludności, podróże zagraniczne w różnych okresach naszej historii też pociągały za sobą napływ nowego słownictwa. Czasami o zapożyczanych słowach decyduje też moda językowa, dziś popularny jest język angielski, kiedyś (w XVIII w.) był francuski, dlatego z tego czasu mamy sporo słów pochodzenia francuskiego.

Dzięki zapożyczeniom słownictwo naszego języka bardzo się wzbogaca. Należy jednak pamiętać, że nie wszystko trzeba przyjmować bezkrytycznie. Czasami istnieją polskie odpowiedniki tak częstych dzisiaj angielskich zwrotów.

Latynizmy

Są to najstarsze zapożyczenia w języku polskim, pochodzą one z łaciny. Swój początek w naszym języku mają w czasach średniowiecznych. Kiedy w 966 roku Polska przyjęła chrzest, zaczęło do nas napływać wiele słów z łaciny, często pośrednikami były języki niemiecki i czeski – z racji sąsiedztwa geograficznego oczywiście.
Ponieważ Polska znalazła się kręgu krajów katolickich, trzeba było uzupełnić słownictwo związane z kościołem, mszą, później także ze szkolnictwem. A wtedy językiem liturgii i nauczania była łacina, dlatego w tamtych czasach aż tyle zapożyczeń wzięliśmy z tego właśnie języka.
Są to m.in.: anioł, biskup, kościół, msza, pacierz, proboszcz, atrament, bakałarz, rejestr.

Oprócz kościelnych i szkolnych latynizmów są w naszym języku słowa z terminologii prawniczej, naukowej, biologicznej i wiele innych, łacina przed długi czas miała na język polski dość silny wpływ.

Inne latynizmy: akt, apelacja, awersja, dekret, dokument, iluzja, inklinacja, inicjacja, komisja, kwadrat, termin, traktat, kolokwium, muzeum, seminarium, plenum.

Istnieje jeszcze spora grupa wyrażeń, które funkcjonują w niezmienionej formie, piszemy je po łacinie i wymawiamy tak, jak nakazują to normy tego języka. Są to zwroty, wyrażenia i sentencje, które warto, a nawet wypada znać. Obok tych wyrażeń podajemy polskie znaczenie lub odpowiednik:

ad acta – do akt (używane najczęściej w wyrażeniu „odłożyć coś ad acta”)
Alma Mater – uczelnia macierzysta (dosł. matka karmiąca)
corpus delicti – dowód rzeczowy
in flagranti – na gorącym uczynku
expressis verbis – dobitnie, wyraźnie, bez ogródek
nihil novi – nic nowego
pro memoria – ku pamięci
pro forma – dla pozoru
quo vadis? – dokąd idziesz?
status quo – istniejący obecnie stan rzeczy
terra incognita – ziemia nieznana
tabula rasa – czysta karta
sensu stricto – w ścisłym znaczeniu
ibidem – tamże
in statu nascendi – w stanie powstawania
lege artis – wedle wszelkich prawideł sztuki
nolens volens – chcąc nie chcąc
opere citato – w cytowanym dziele (w skrócie op. cit.)
pro forma – dla formy, dla zachowania pozorów
pro publico bono – dla dobra publicznego, dla dobra ogółu
signum temporis – znak czasu
sui generis – swego rodzaju; swoisty, osobliwy
vide – patrz, zobacz
ex cathedra – z katedry, z urzędu

Germanizmy

Są to słowa zapożyczone z języka niemieckiego. Miały duży wpływ na nasze słownictwo już w XIII wieku, kiedy to w Polsce zakładano miasta oparte na niemieckim prawie. Z tego okresu mamy słowa związane głównie z budownictwem i mieszkalnictwem, np.: blacha, cegła, dach, rynek, gmina, burmistrz, wójt, sołtys, szyld.
W późniejszym czasie doszły do nas takie słowa jak: bumelant, kinderbal, knajpa, kurort, leitmotiv, majstersztyk, mandat, mufka, obcas, szmelc, weksel, hebel, klajster, wajcha.
Z nowszych słów nieobce są nam: kombi, makler, müsli (można również zapisać muesli).

Wpływ języka niemieckiego – pamiętajmy o tym – był bardzo duży w czasie zaborów. Niemcy prowadzili wtedy akcje germanizacyjne, które miały na celu zmuszenie ludności do posługiwania się językiem niemieckim. Polacy świadomie wystrzegali się bezpośrednich zapożyczeń z języka zaborców; jednak pod koniec XIX wieku nie udało się uniknąć kalk językowych*, takich jak: czasopismo (Zeitschrift), duszpasterz (Seelsorger), dworzec kolejowy (Bahnhof), listonosz (Briefträger), rzeczoznawca (Sachverständige), światopogląd (Weltanschauung). Później, w czasie okupacji 1939-1945 również naciski Niemców były duże, jednak Polacy nie dali się zgermanizować. Język polski nie został wypleniony.

* Kalka językowa to wyraz lub wyrażenie złożone wprawdzie ze składników rodzimych, ułożonych jednak na wzór obcego wyrazu lub wyrażenia; replika, odbitka. W kalkach zapożyczona się strukturę, co daje w rezultacie dosłowne tłumaczenie części składowych oryginału, np. no matter (ang.) - nie ma sprawy, pronomen (łac.) - zaimek.

Galicyzmy

Galicyzmy są to wyrazy zapożyczone z języka francuskiego. Najwięcej pojawiło się ich w XVIII wieku, kiedy na dworach panowała moda na Francję i wszystko, co było z nią związane – ubiory francuskie, kosmetyki, książki, jedzenie i oczywiście język. Nie wypadało wtedy człowiekowi dobrze wykształconemu nie znać francuskiego! Do dobrego tonu należały konwersacje prowadzone w tym właśnie języku.

Właśnie dlatego w naszym języku istnieją takie słowa, jak: perfumy, makijaż, tiul, żorżeta, apaszka, beret, bilateralny, brylować, garsonka, kategoryczny, kostium, krawat, szal, beszamel, beza, bulion, konfitura, korniszon, krokiet, bagietka, majonez, szarlotka, atelier, balkon, loża, parkiet, salon, suterena, szalet, fotel, komoda, sofa, szezlong, wersalka, lustro, witraż, żyrandol.

Język francuski przez wiele lat był językiem dyplomacji, sporo francuskich wyrażeń i zwrotów pojawia się też dzisiaj, są to np.:
porte-parole – rzecznik (prasowy)
a propos – przy sposobności, w związku z tematem (coś powiedzieć)
au courant – na bieżąco
bon mot – dobre słowo
bon ton – dobry ton
carte blanche – dać komuś carte blanche, czyli wolną rękę (dosł. białą kartę)
chapeaux bas – kapelusze z głów (w ramach wielkiego szacunku)
comme il faut – tak jak trzeba
en bloc – w całości, ogółem
en face – z przodu
enfant terrible – osoba niedyskretna, nietaktowna (dosł. okropne dziecko)
faux pas – pomyłka, lapsus (popełnić faux pas)
femme fatale – kobieta fatalna, przez którą są same kłopoty
fin de siecle – koniec wieku
noblesse oblige – szlachectwo zobowiązuje
par excellence – w całym tego słowa znaczeniu
va banque – na całość
vis-a-vis – naprzeciwko
déja vu – już widziany, złudzenie, że widziało się pewien obraz człowieka, sytuacji, rzecz w przeszłości

Rusycyzmy

Są to zapożyczenia z języka rosyjskiego. Najwięcej rusycyzmów język polski przejął w okresie zaborów, kiedy część naszego państwa znajdowała się pod panowaniem rosyjskim. Później, po II wojnie światowej, kiedy Polska znalazła się znowu w sferze rosyjskich wpływów, zaczęły do nas napływać różne zapożyczenia z tego języka.
Dlatego większość rusycyzmów związana jest z uciskiem i z życiem politycznym, np.: kibitka, sołdat, turma, zsyłka, gułag, łagier, kolektyw, kołchoz, lecz również kosmodrom i sputnik.

Z języka rosyjskiego pochodzą też takie słowa jak: czajnik (czaj = herbata), czort, samowar, wiorsta, barachło, dacza, gieroj (bohater), chałtura.
Funkcjonują w polskim również takie wyrażenia rosyjskie: ciut-ciut, na abarot, toczka w toczkę, wsjo rawno, w trymiga, skolko ugodno.

Anglicyzmy

W dzisiejszych czasach są to najbardziej popularne zapożyczenia, przyszły do nas z języka angielskiego. Ich historia jest stosunkowo krótka. Zaczęły się pojawiać dopiero po II wojnie światowej, a potem, wraz z postępem technicznym i komputeryzacją oraz upowszechnieniem kultury popularnej, zaczęły masowo napływać do wielu języków świata.

Główne strefy tematyczne, na które anglicyzmy mają największy wpływ to:

terminologia naukowo-techniczna: kompakt, flesz, komputer, kontener, stres, trend, walkman;

słownictwo sportowe: aut, bekhend, badminton, bobslej, debel, derby, doping, dżokej, forhend, hokej, lider, mecz, net, open, outsider, ring, rugby, set, team, tenis, walkower, a także terminy żeglarskie: slup, spardek, spinaker, szekla, szkuner;

rozrywki młodzieżowe: blues, country, disco, longplay, playback, singel, song, dżinsy;

słownictwo komputerowe: bajt, driver, serwer, skaner;

ekonomia: biznes, biznesmen, bizneswoman, boom, boss, broker, holding, joint venture, leasing, menedżer, monitoring, sponsor;

życie codzienne: baby-sitter, market, cheesburger, dressing, fast food, grill, hamburger, hot dog, lunch, popcorn, sandwich, teflon, tost, chipsy, happy end, logo, marker, notebook, puzzle, ranking, scrabble, show, thriller, weekend.

Inne ciekawe zapożyczenia

Bohemizmy to zapożyczenia z języka czeskiego: czyhać, hańba, pawlacz, robot.

Hungaryzmy to zapożyczenia z języka węgierskiego: baca, dobosz, gazda, hejnał, juhas, kontusz, orszak, szałas, szyszak.

Italianizmy są to zapożyczenia z języka włoskiego: biennale, brokuł, fontanna, fraszka, impresario, karczoch, loggia, pizza, pizzeria, spaghetti, szparagi.

Turcyzmy to zapożyczenia z języka tureckiego: atłas, chałwa, dywan, haracz, kawa, kobierzec, torba, wezyr.

Arabizmy to zapożyczenia z języka arabskiego.
Do arabizmów należy wiele terminów związanych z islamem i całą kulturą arabską, a także terminy naukowe (np. matematyczne czy chemiczne) zapożyczone w średniowieczu, gdy nauka w krajach arabskich stała na wysokim poziomie.
Przykłady arabizmów: admirał, alchemia, algebra, algorytm, alkalia, alkohol, arsenał, cyfra, henna, kawa, kuskus, lutnia, meczet, minaret, muzułmanin, nabab, ramadan, sułtan, szejk, szyfr, zenit, zero.

Japonizmy to w większości określenia związane z kulturą japońską, m.in. aikido, bonsai, dżiudżitsu, dżudo, harakiri, ikebana, karaoke, karate, origami, sake, sushi.

Autor: Ernest Kacperski

Ramka nadrzędna